Duinen bij Heemskerk – De Vlotter
Een afwisselende wandeling (4,2 km) met gevarieerd bos, tuinbouwperceeltjes en hoogteverschillen.
Het duinterrein bij Heemskerk wordt gekenmerkt door grote valleien die aan de oostzijde worden begrensd door paraboolduinen van wel 1,5 km lang. De grote vallei ten oosten van de Kruisberg leende zich bij uitstek voor grootschalige landbouwontginning. Deze ontginning begon omstreeks 1880, maar de grote landbouwcrisis van 1895 maakte er een eind aan. Later werd het ontgonnen terrein op veel kleinere schaal gebruikt voor groente- en aardbeienteelt. De groenten en aardbeien waren voor de Amsterdamse markt en op de terugweg werd uit de grote stad ‘beer’ of mest meegenomen. In de tijd dat er nog geen riolering was, vervulde de beerton die functie. Daarom komen op enkele percelen nog steeds veel stenen pijpenkoppen en scherven tevoorschijn, die ooit in Amsterdamse beerputten zijn gegooid. Veel van deze tuinbouwpercelen zijn inmiddels verlaten en vooral langs de Kruisbergweg omgezet in speelvelden.
Ten westen van de Kruisberg zijn veel valleien in de jaren 30 van de vorige eeuw in werkverschaffing beplant met Oostenrijkse dennen. Deze bomen zijn erg beeldbepalend in het middengedeelte van het duinterrein. Naar het westen toe neemt de hoogte van de bomen af en maken ze geleidelijk plaats voor struikachtige begroeiing. Nog westelijker bepaalt natuurlijk duingrasland het beeld. De strandopgang naar het Heemskerkse strand is alleen per fiets bereikbaar en daarom nog relatief rustig, zelfs op mooie zomerdagen.
De Vlotter
In het tuinbouwgebied ‘de Vlotter’ heeft ooit een huis met die naam gestaan. Daar werd, in de toen erg waterrijke omgeving, hout ‘gevlot’. De verlaten landjes staan vol met duinriet, dat profiteert van de met mest verrijkte bodem. In het landschap komen veel zangvogels voor. Zwartkop en tuinfluiter bijvoorbeeld, maar ook verschillende mezensoorten. De seringen en rimpelrozen op de open stukken zijn restanten van vroegere pogingen om van de duinen parkgebied te maken. Datzelfde geldt ook voor de verschillende sparren die onderweg langs de hele route te zien zijn.